Terwijl we gingen zitten om nog wat te drinken, staarde ik naar mijn lievelingsbroek en vroeg me af of deze nu voor altijd verpest was. Wat was wijsheid: naar de wc rennen om met zeep en water aan de gang te gaan? Of de witte wijn uit mijn glas erover heen sprenkelen, zoals bij rode wijn schijnt te werken? Of zou ik de vlek daarmee alleen maar erger maken? Ik wist immers niet wat het was.
Rode vlekken verwijderen
Het antwoord vond ik online: rode vlekken verwijderen op een natuurlijke manier bracht me bij koud water en citroensap, iets wat ik zelf zeker niet bedacht zou hebben maar wat ergens wel logisch klonk. Citroen had ik niet in huis, maar limoen wel. Ik besloot het erop te wagen, sneed de limoen in vieren, hield de vlek onder de koude kraan, legde mijn broek op het aanrecht en sijpelde het sap van de limoen over de vlek die op miraculeuze wijze onmiddellijk lichter werd. Ik wreef het sap met het topje van mijn vinger zachtjes in de stof en weg was de vlek. Opgelucht haalde ik adem. Mijn lichte spijkerbroek met wijde pijpen kon gewoon weer terug de kast in. Maar wat nou als dat niet gelukt was?
Wegwerpmode
Over de jaren zijn we kleding steeds meer als wegwerpproduct gaan behandelen. Dat heeft alles te maken met de te goedkope prijs. Voor een paar euro maakt een T-shirt meer of minder op het eerste gezicht niet zoveel uit voor de portemonnee. Al is schijn natuurlijk bedrog. Niet alleen kopen we met die spotgoedkope prijzen meer kleding dan we nodig hebben (de tweede is de halve prijs, neem maar mee dan) waardoor we feitelijk meer geld uitgeven dan we van plan waren. Maar ook de ‘cost per wear’ (de kosten per keer dat je een kledingstuk draagt) komt niet altijd overeen met de winkelprijs.
Cost per wear
Zo lijkt een T-shirt van 30 euro duurder dan een T-shirt van 7,50. Maar als je het T-shirt van 30 euro 30 keer draagt, betaal je feitelijk een euro per keer dat je het draagt, terwijl je het goedkope shirt misschien maar een of twee keer aan hebt voordat het gaat lubberen, vaal wordt of stuk gaat en dus in de prullenbak belandt. En dat is nog even helemaal los van de (slecht betaalde) arbeid, (schaarse) grondstoffen en giftige chemicaliën die erbij komen kijken om de kleding te maken en die schade toebrengen aan mens, dier en planeet. Want daar rust natuurlijk ook een prijs op.
Zeven keer dragen
Tussen het jaar 2000 en 2014 is het aantal kledingstukken dat we per persoon kopen met 60 procent gestegen. Fast fashion merken zorgen er dan ook voor dat je je garderobe bijna wekelijks kan updaten met items uit nieuwe collecties. En omdat het ogenschijnlijk allemaal spotgoedkoop is, gooien we die items gemiddeld al na 7 keer dragen weg, zo blijkt uit onderzoek van McKinsey. Van de vijf kledingstukken die er gemaakt worden, belanden er drie op de afvalberg. En zo komt het dat de mode-industrie een grotere uitstoot heeft dan alle internationale vluchten en zeeschepen samen.
Repareren en upcyclen
Dat klinkt allemaal niet best, maar er is hoop. Want niet alleen het kopen van tweedehands items is hip en happening, ook het repareren en upcyclen van kleding is aan een comeback bezig. Zo zie ik op straat regelmatig jasjes of bloesjes voorbijkomen die van twee verschillende items gemaakt zijn en loopt mijn tijdlijn op social helemaal vol met DIY-filmpjes van mensen die uit een of meerdere kledingstukken iets nieuws maken. Er zijn modeontwerpers die er hun specialiteit van gemaakt hebben (denk Ronald van der Kemp of Duran Lantink) en het aantal bedrijven dat gespecialiseerd is in upcyclen is de afgelopen tien jaar gigantisch toegenomen blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel.
'Duurzame mode begint bij minder kopen en langer met de kleding doen die je al hebt.'
Grootmoeders tijd
En daarmee gaan we toch een beetje terug naar grootmoeders tijd waarin kleding nog waarde had, sokken nog gestopt werden, jasjes een lap op de ellenboog kregen als die versleten was en iedereen wist hoe je moeilijke (rode) vlekken uit je kleding kreeg zodat die nog jaren mee kon. Een goede ontwikkeling lijkt me. Want duurzame mode begint bij minder kopen en langer met de kleding doen die je al hebt.
Tips om vlekken uit kleding te verwijderen:
In het algemeen geldt: hoe eerder je een vlek verwijdert, hoe beter. En als het resultaat niet meteen goed is, herhaal je de behandeling gewoon nog een keer. Krijg je de vlek er echt niet uit, dan is het nog een optie om je kleding (op een natuurlijke manier) te verven of tie-die toe te passen.
- Rode vlekken verwijder je met koud water en citroen (of limoen) sap
- Rode wijnvlekken kan je er het beste meteen met water uitspoelen of zout op de vlek doen en dan uitspoelen (zout neemt de kleurstof op).
- Vetvlekken (bijvoorbeeld van olijfolie) haal je er goed uit met afwasmiddel. Zorg dat het goed in de vezels van de stof trekt (door het licht te wrijven), laat het enkele minuten intrekken en spoel daarna uit en stop in de wasmachine.
- Tomatenvlekken: ook hier werkt afwasmiddel heel goed (op dezelfde manier als vet behandelen).
- Bloedvlekken: melk schijnt wonderen te doen. Werk je met water, gebruik dan altijd koud water en geen warm water, want dat fixeert de vlek juist waardoor je het moeilijk (of zelfs niet) te verwijderen is. Wat ook werkt: speeksel. Klinkt vies, maar dat breekt de eiwitten af in de bloedvlek waardoor het zich niet aan de stof kan hechten.
BinnensteBuiten en het platform hetkanWEL delen hun missie om zoveel mogelijk mensen te inspireren om op een toegankelijke manier bewuster te leven. Wyke en Asceline gidsen ons in de vorm van een tweewekelijks column door de de wereld van duurzaamheid.
