In het West-Friese Andijk groeit de bieslook op grote hoogte. De familie Buijsman teelt er namelijk kruiden volgens vertical farming: een innovatieve techniek die aan terrein wint. Ook in de rest van dit familiebedrijf gebeuren bijzondere dingen. Een kijkje achter de schermen bij een bedrijf met duurzaamheid in het DNA.

Het voorjaar is een drukke tijd in de kassen van Buysman kruiden. ‘Pasen is een piekmoment, net als Pinksteren en de kerstperiode. Eigenlijk hebben we het al anderhalf jaar heel druk: mensen zijn meer thuis gaan koken en aan de slag gegaan in hun tuin. Daar horen onze kruiden bij,’ vertelt Piet.

Piets vader is het huidige bedrijf begonnen nadat hij het bedrijf van zijn vader – Piets grootvader – overnam. Piets grootvader hield zich vooral bezig met bloemkolen, aardappelen en bloembollen. Twee generaties later zet de familie Buijsman vol in op kruiden. Inmiddels is de derde generatie in de kas aan het werk.

Experiment
Bieslook is het eerste kruid dat in het Andijkse familiebedrijf in de jaren tachtig zijn intrede maakt. Tot dan toe worden er uitsluitend groentesoorten gekweekt. Piet start een experiment met een paar honderd plantjes. ‘Mijn broers waren sceptisch, maar toen ze op de veiling genoeg opbrachten stelden ze hun houding bij.’ Niet lang daarna volgt een contract met een supermarktketen.

We gaan niet spuiten, hebben we vanaf het begin afgesproken
Piet Buijsman
Bieslook op grote hoogte

De hoogte in
Vanwege ruimtegebrek besluit Piet de dan nog vrij onbekende plantjes in de hoogte te kweken, als een flatgebouw met bieslook op iedere laag: vertical farming, een techniek die steeds gangbaarder wordt. ‘Destijds gebruikten we tl-licht, maar als een van de eersten van Nederland stapten we over naar ledlicht.’ Naast besparing van landbouwgrond heeft vertical farming het voordeel dat soorten jaarrond geteeld kunnen worden, wat indirect een vervoersbesparing oplevert ten opzichte van planten die uit het buitenland komen.

Begin jaren negentig wordt basilicum toegevoegd aan het assortiment. Ook dit kruid is dan nog een grote onbekende in de gemiddelde Nederlandse keuken. Wanneer halverwege het decennium kruiden gangbaarder beginnen te raken worden er in Andijk steeds meer soorten toegevoegd. Anno 2021 zijn Marokkaanse munt, chocolademunt en Zwitserse munt de nieuwkomers. ‘Perfecte plantjes voor liefhebbers van After Eight of frisse kauwgom. Van die laatste heb je maar weinig nodig’.

Alain Andijk

De praktische kant van duurzaamheid
Duurzaamheid is voor de familie altijd een belangrijk thema geweest. ‘Dat zit altijd al in ons. We gaan niet spuiten, hebben we vanaf het begin afgesproken. In het hele bedrijf gebruiken we alleen regenwater dat we opvangen van de daken van de kassen. Het zonlicht is er gratis en alles wordt weer hergebruikt. Dat vinden wij gewoon voordelig.’ Zo is duurzaamheid soms gewoon best praktisch.

In de hele tuinbouwsector is de overgang naar duurzamere werkwijzen merkbaar. Piet zag het om zich een gebeuren: ‘Vijftien, twintig jaar geleden is het gebruik van pesticiden drastisch gedaald. De maatschappij eist dat en daar hoor je achter te staan. Voor ons betekende het geen aanpassingen.’ Sluipwespen, roofwantsen en andere insecten die in de kas worden losgelaten bestrijden ongedierte, waardoor pesticiden overbodig zijn. Of ze steken? ‘Gelukkig niet’, verzekert Piet.

Alain in Andijk

Culinair expert Alain Caron werkt graag met zijn familie samen, net als de familie Buijsman uit Andijk. Daar runnen ze met acht man sterk een familiebedrijf in potkruiden. Alain neemt een kijkje in dit duurzame en innovatieve bedrijf in West-Friesland.

Bekijk het item

Bekijk de video

Elkaar de ruimte geven
Is het makkelijk om dag in dag uit met je familieleden te werken? ‘Ik vind van wel, je kent mekaar. Het is belangrijk dat je door één deur kan. Wanneer partners zich met het bedrijf gaan bemoeien wordt het lastig, maar daar is bij ons geen sprake van.’

Piet heeft de pensioengerechtigde leeftijd zelf bijna bereikt, maar is niet aan het aftellen. ‘Ik vind het jammer dat ik ouder ben want ik zit vol ideeën en wil nog genoeg doen. Overschakelen op waterstof bijvoorbeeld. Ik vraag wel eens aan anderen waarom ze met pensioen gaan, en die hebben daar geen goede reden voor. Tegelijkertijd moet je de jongere generatie de ruimte geven en niet als oude lul alles tegenhouden,’ lacht hij.

Geschreven door
Ted van Hooff
Datum