Mijn huurhuis wordt verduurzaamd, zodat ik het straks - in januari - behaaglijk warm heb zonder me helemaal gek te stoken. Een goede zaak, maar dat dit in deze tijd van het jaar gebeurt waarin het buiten steeds kouder wordt is een bitterzoete ervaring. Daarom probeer ik het dalende kwik te zien als training voor mijn aanstaande vakantie naar het noordelijke puntje van Noorwegen waarover iedereen niet alleen zegt ‘mooi!’, maar ook (en vooral): ‘koud!’ 

Winterkamperen

Dit weekend probeerde ik diezelfde spirit erin te houden toen ik voor het eerst van mijn leven een weekend ging winterkamperen. Niet in een tentje (zo’n held ben ik nou ook weer niet), maar in een houten hutje met enkel glas en een klein straalkacheltje die de boel niet bepaald warm hield. Wat ons wel warm hield waren de stapels dekens en het dikke dekbed waar we onder kropen nadat we voor de honderdste keer – voor de zekerheid- geplast hadden. Want het was wel kamperen in die zin dat we met onze toilettas onder de arm naar de andere kant van het terrein moesten wandelen om onze tanden te poetsen en naar de wc te gaan. En eenmaal onder de wol leek dat laatste een ontzettend onaantrekkelijke missie voor middenin de nacht. 

Knisperende winterlucht

Toch had het wel wat: slapen in die frisse, knisperende winterlucht met niks dan duisternis om ons heen en een dun laagje ijs op de plas voor de deur. Het deed me denken aan het verhaal van iemand die ik interviewde voor ons tweede boek (dat in mei verschijnt) over anders wonen. Zij woont met haar gezin in een yurt en vertelde dat je daardoor niet alleen meer buiten leeft, in contact met de natuur, maar ook dat je meer met de seizoenen mee beweegt. Want als de eerste tekenen van de herfst zich aandienen, moet je je voorbereiden op de kou door hout te hakken voor de kachel (wat toch net iets anders is dan een slinger geven aan de thermostaat). 

Tijdens dit weekendje winterkamperen hadden we de luxe van een gemeenschappelijke huiskamer die verwarmd werd met een houtkachel. Over de stoelen lagen schapenvachtjes gedrapeerd en we konden er heerlijk genieten van een warme kop thee en een ontbijtje voordat we de winterkou weer introkken om wilde paarden, wisenten en een hertje te spotten op ons winterwandelpad. 

Koud wakker worden

Misschien zijn we de kou wel verleerd, bedacht ik. Mijn moeder groeide op in een boerderij in het hoge noorden waar ze ’s winters wakker werd met een laagje ijs op haar deken. Zelf groeide ik op in een rijtjeshuis met enkel glas waar de ijsbloemen ’s ochtends op de ramen stonden. En nu wordt het dubbel glas in mijn huis vervangen door HR++ glas in combinatie met mechanische ventilatie om het binnen zo comfortabel mogelijk te hebben, terwijl de winters zachter zijn geworden. Begrijp me niet verkeerd: ik ben er blij mee, dus mij hoor je niet klagen, maar daardoor wordt de overgang naar buiten (en de kou) wel steeds groter. 

Kan je trainen voor de kou?

Vorig jaar heb ik mezelf met de stijgende energieprijzen aangeleerd om de thermostaat standaard niet meer op 20 graden te zetten, maar op 18 (wat sommige vrienden overigens totaal afzien vinden als ze op bezoek zijn). Rond diezelfde tijd begon ik ook met stelselmatig koud afdouchen en ontdekte ik dat wennen aan de kou voornamelijk een kwestie van de juiste mindset is. 

De warme kraan dichtdraaien wordt makkelijker als je niet een eindeloze mentale aanloop neemt waarin je het koude water met de hel vergelijkt die je allesbehalve hebt verdiend. Als je de warme kraan gedachteloos en zonder mening dichtdraait, is de ervaring van koud douchen een stuk minder onplezierig. Sterker nog, ik ben gehecht geraakt aan de overwinningskick die koud douchen me geeft. En aan het nagloeien van mijn lijf die al het bloed als een malle rond pompt om het weer warm te krijgen. Dus hoewel ik had besloten dat koud afdouchen in de winter misschien een beetje overdreven was, draaide ik laatst de warme kraan automatisch toch weer uit. 

Koude lucht

Toch is koud douchen, met de beloning van het nagloeien, iets anders dan stil achter de computer zitten in een huis met dichtgedraaide radiatoren en open deuren kan ik je vertellen. En hoewel je je daar natuurlijk op kan kleden (dik vest aan, sjaal om, muts op) en het hier om een tijdelijke situatie gaat, vroeg ik me wel af of je kan trainen voor de kou. 

Mijn vader wees me erop dat ontdekkingsreiziger Roald Amundsen in het koude Noorwegen altijd met open ramen sliep en in de fjorden zwom om te wennen aan de kou. Hij bereikte in 1911 als eerste mens de Zuidpool en hoewel ik geen enkele ambitie heb om hierheen af te reizen, ga ik eind december dus wel naar het hoge noorden van Noorwegen. Dus wellicht is dit helemaal niet zo’n gekke training: winterkamperen en typen met de deuren open om zo een beetje meer contact te houden met de seizoenen. 

BinnensteBuiten en het platform hetkanWEL delen hun missie om zoveel mogelijk mensen te inspireren om op een toegankelijke manier bewuster te leven. Wyke en Asceline gidsen ons in de vorm van een tweewekelijks column door de de wereld van duurzaamheid.